“Evinizi de bedeniniz
gibi düşünün. Onu her gün temizlemeye özen gösterin.”
Temiz yaşa. Sakin
kal. Mutlu ol.
Japonya’da temizlik
ile aydınlanma birbirinden ayrı düşünülemez. Zen Budist keşiş Shoukei
Matsumoto, sabah yaptığımız ilk işten yemek hazırlamaya, kullandığımız eşyalara
saygı duymaktan ekip çalışmasına kadar pek çok alandaki günlük
alışkanlıklarımızda yapacağımız basit değişikliklerin, hem evlerimizi daha
huzurlu ve temiz yaşam alanları haline getireceğini hem de bize enerji ve
mutluluk verip tatmin duygusu yaşatacağını anlatıyor.
Bir Keşişin Temiz Ev
ve Zihin Rehberi’nde yalnızca evimizi değil, ruhumuzu da temizleyecek
meditasyon etkisi yaratan temizlik tüyoları bulacaksınız.
“Sıra dışı bir
kişisel gelişim kitabı… Sırf bu kitabı okumanın, Matsumoto’nun basit
önerilerine kulak vermenin ve elle çizilmiş Japon stili terlik ya da süpürge
resimlerinin sadeliğine hayran kalmanın bile şaşırtıcı bir şekilde
sakinleştirici bir yanı var.”
Jane Fryer, Daily
Mail
“Japonya’nın
çoksatanlarından bu güzel kitap, pratik temizlik tüyoları içermesinin yanı
sıra, son derece hümanist bir tutumla mekânlara ve eşyalara da saygı duymayı
gerektirdiği için, modern toplumun müsrifliği ile taban tabana zıt olan Budist
yaşam anlayışı konusunda da harika fikirler sunuyor.”
PD Smith, Guardian
KİTAP HAKKINDAKİ
DÜŞÜNCELERİM;
Çok açık sade ve net
bir kitap. Temizlik düzenimiz keşişler ile hemen hemen aynı.
KİTAPTAN ALINTILAR;
Hayat günlük bir
eğitim alanıdır ve hepimiz hayatta attığımız adımlardan meydana geliriz.Özensiz
yaşarsınız zihniniz kirlenir ama özenli ve vicdanınızı dinleyerek yaşarsanız
yavaş yavaş yeniden arınır.
Kalbiniz safsa dünya
gözünüze daha aydınlık görünür. Dünyanız aydınlıksa diğer insanlara daha nazik
davranabilirsiniz.
*****
Japonya’da temizlik
aynı zamanda “ zihni geliştirmek” le de bağlantılıdır.
*****
Temizlik ortada
pislik olduğu için değil, zihni geliştiren, spiritüel bir uygulama olduğu için
yapılır.
*****
Hayatınızdaki
insanlar ve nesneler sizi siz yapar. İşte bu yüzden faydalı gördüğünüz bir şeye
değer verip vermemek ya da kullanamadığınız şeylere çöp muamelesi yapmak sizin
kararınız değildir.
*****
Japonlar için “
savurganlık” kavramı sadece israftan kaçınmakla sınırlı değildir, aynı zamanda
nesnelere minnet duyma yaklaşımını da içerir.
Nesnelere saygı
duymayan insanlar, insanlara da saygı duymazlar.
*****
Sırf savurganlık
etmek istemediğimiz için her şeyi bir dolapta saklayamayız. Bazı şeyler biraz
eskimiş olsalar da içlerinde hala biraz hayat barındırır. Başka bir yerde
ışıldayabileceklerken bir yere kaldırılıp kapatılırlar ve ömürlerini gün ışığı
görmeden tamamlarlar. Size hizmet etmiş nesnelere minnet duyun ver o nesneleri
onlardan faydalanabilecek insanlara, bir amaçlarının olabileceği, yeniden
parlayabilecekleri yerlere verin. Gözünüzün önünde duran şeylerin kıymetini
bilin.
*****
Temizlik sabahları
yapılmalıdır. Temizliği gününüzün ilk faaliyeti haline getirin.
*****
Sabahları temizlik
yapmak zihninize nefes alması için ihtiyacı olan alanı sağlayarak güzel bir gün
geçirmenizin yolunu açar.
Fakat bunun tam tersi
şekilde, ortalığı toplama işini gece yatmadan önce yapın.
*****
Temizlik ve düzen
günlük görevlerdir ve önemli olan istikrardır.
******
Sabahları temizlik
yapmayı, akşamları ise ortalığı toplamayı alışkanlık haline getirirseniz
bedeninizin ve zihninizin her gün temizlendiğini hissedersiniz.
*****
Temizlikten önce
yapılması şart olan şeylerden biri, temiz havanın içeri girmesi için
pencereleri açmaktır.
*****
Yaz ortasında pencere
açmak boğucu bir havanın, kışın ise buz gibi havanın içeri dolmasına neden
olur.
Temizlik eylemi bir
anlamda doğayla iletişim kurma fırsatıdır.
*****
Hava sıcakken sıcak
olmalıdır, soğukken de soğuk. Bence doğayı tecrübe ederek temizlik yaparken
terlemek sağlıklı bir bedenin ve zihnin sırrıdır.
*****
Hiçbir canlıyı
nedensiz incitmemeli ya da öldürmemelisiniz. Ancak insanlar et, balık, sebze
vs. için, hayatta kalmak için can almaya mecburdurlar, bu yüzden bu ihtiyacın
farkında olmalı ve hem pişmanlık hem de minnet duymalıyız.
Başka canlıları
öldürmekten mümkün olduğunca kaçınarak yaşamanın yollarını bulmak önemlidir.
Bunun temelinde günlük temizlik yatar. Haşereler yiyecek ve yuva yapacak yer
arayışıyla ortaya çıkar. Yemek masasında kırıntı ya da lavaboda kirli tabak
bırakırsanız, çöpü çıkarmazsanız haşerelerin ortaya çıkması doğaldır.
Bir kovayı dışarıda
bırakırsanız içinde yağmur suyu birikir ve orada sivrisinekler üremeye başlar.
Kovaları ve içinde su birikebilecek kapları ters çevirin. Süs amacıyla
yerleştirilmiş su kaplarının küçük olmasına özen gösterin ve içlerindeki suyu
sık sık değiştirerek temiz kalmalarını sağlayın.
*****
Temizlik tek bir
insanın işi değildir. Herkes bilinçli davranmalıdır. Görevleri aile fertleri
arasında paylaştırın ve ara sıra rolleri değiştirin.
*****
Yağmur dinince
zeminin bir süre daha ıslak kalması yabani otların ayıklanmasını kolaylaştırır.
*****
“ Zengosaidan”
pişmanlık yaşamak için her gün gayretimizi ortaya koymamız, geçmişin yasını
tutmamamız ve gelecek için endişelenmememiz gerektiğini anlatan bir zen
terimidir. Zihni geliştirmek için yapılan temizlikte zengosaidan “ bugünün
işini yarına bırakma” kuralını ifade eder.
*****
Dış mekan
temizliğinde yağmur suyu, iç mekan temizliğinde banyodan kalan suyu kullanın.
Bu paha biçilmez kaynağı israf etmemek çok önemlidir.
*****
Bir mutfakta düzen
korunursa, orada çalışması gereken herkes rahat ve huzurlu bir şekilde işe
koyulup hazırlık süresini kısa tutabilir ve enfes yemeklerin sıcakken servis
edilmesi mümkün olabilir. Yemek yaparken özellikle dikkat etmenizi isteyeceğim
konu, dolap kapaklarının ve çekmecelerinin açılıp kapanmasıdır. Meşgulken kapakları
ve çekmeceleri açık bırakırız ama bu, kalbinizin güçsüzleştiğinin işaretidir.
İhtiyacınız olan şeyi aldıktan sonra, açtığınız kapağı ya da çekmeceyi
kapatmalısınız.
*****
Geride olabildiğince
az mutfak atığı bırakmak da son derece önemlidir.
*****
Lavabo temizliğinde
karbonat önemlidir. Dibi tutmuş ya da kirlenmiş mutfak araç gereçlerini ertesi
gün yıkanmak üzere lavabo da bırakmak kabul edilemez bir şeydir. Bu aletleri
kullanır kullanmaz yıkayın. Tencere tavaların temizlenmesinde de karbonat çok etkilidir.
İşiniz bitince her şeyi kurulamayı unutmayın. Pişirme esnasında her boş anınızı
kirlenen mutfak gereçlerini yıkamak ve mutfağı toparlamak için kullanın.
*****
Soto zen unsui
keşişleri, tapınağın üç alanında konuşmalarını yasaklayan “ üç sessizlik emri “
ne uyarlar. Bu üç alan,zodo salonu ( keşişlerin meditasyon yaptıkları, yemek
yedikleri ve uydukları yer), yokuşu (banyo) be tousu’dur (tuvalet).
“ üç sesizlik emri”ni
birbirine bağlayan element sudur. Hayatın temelini oluşturan su vücuda girer,
vücutta dolaşır ve sonra yine bu üç alanda vücudu terk edip yeniden doğanın bir
parçası olur. Sessizlik de bizim bu yaşam döngüsünün farkında olmamızı sağlar.
Bu nedenle yemek odası, banyo ve tuvalet özellikle çok temiz tutulmalıdır.
*****
Kişi rutubetli bir
banyoya girerse kalbi de rutubetlenir. Banyoda küf meydana gelirse kişinin
kalbide küflenir. Beden özensizce yıkanırsa kalbin kiri de temizlenmez. Banyonuzu
temiz tutarsanız kalbinizi de temiz tutabilirsiniz.
*****
Banyoda ki inatçı
lekeler için karbonat kullanın.
*****
Bir misafir,
tuvaletinizi kullandığında mahrem bir alana tek başına girmiş olur. Tuvalet
insanın gardını düşürebildiği yerlerden biri olduğu için, en küçük detayları
bile fark etmesi çok olasıdır. Kirli bir klozet, yerdeki toz, boş bir tuvalet
kağıdı rulosu gibi.
Tuvalet
adabımuaşereti, tuvaletteyken tek kelime etmemeyi ve bu alanları temiz tutmayı
gerektirir.
*****
Kir vücudunuzda
birikir ve ruhunuzu zehirler.
*****
Evinizdeki ışık
kaynaklarını temiz tutun merhametin sembolüdür ışık.
*****
Dolabınızı mevsimlere
göre düzenlemeyerek çok önemli bir fırsat olan kalbinizi değiştirme fırsatını
kaçırmış ve sönük bir yıl geçirme riskini almış olursunuz. Keşişler
gardıroplarını haziran ve ekim aylarında değiştirirlerdi. Bir gardıropu mevsime
göre düzenlemeden önce her şey yıkanmalıdır. Temizlenmeyen ter, kir, koku, leke
oluşumuna neden olabilir. Depoya kaldırılan giysilerin güveler tarafından
yenmesi olasılığı da olduğu için giysilerinizi iyice yıkayıp açık havada
kuruttuğunuzdan emin olun. Bu aynı zamanda giysileri onarmak için de iyi bir
zamandır.
*****
Bembeyaz bir gömlek
giymek kişinin duygularına yönelmesine imkan sağlar. Lekeleri kararmış noktaları
gidermek kalbi canlı ve taze tutmaya yardımcı olur. Bu nedenle keşişlerin iç
çamaşırları beyazdır. Güneşin enerjisini kullanın ve giysilerinizi doğal
ortamda kurutun. Çamaşırlar her gün yıkanır. Yıka. Kurut. Katla. Kaldır.
*****
Giysilerdeki inatçı
lekeler için karbonat kullanın. Ayrıca sirke harika bir yumuşatıcıdır.
*****
Kalplerimizi temiz ve
genç tutmak için giysilerimizi ütülemeye özen gösterelim. Ütü yaparken
zihninizde, kalbinizdeki kırışıklıkları da açtığınızı canlandırın.
*****
Yemeklerimizi tek
kelime etmeden, kalplerimizi susturarak yeriz.
*****
Kalplerdeki kararmayı
giderebilmek için kişiler kalben savurganlığıda azaltmalıdır.
*****
Tabaklar hayatı
destekleyen araçlardandır. Lütfen onları özenle kullanın.
*****
Zen yaşam tarzının
prensiplerinden biri, eşyalara iyi bakmak ve onları onarmaktır. Keşişler dört
ve dokuz içeren günleri yıpranmış ve eskimiş giysileri elden geçirmeye
ayırırlar. Yeninin peşinde koşmak yerine aynı nesneyi uzun süre
kullanabileceğiniz bir hayat sürdürün. Böyle bir yaşam tarzı benimserseniz
etrafınızdaki insanlara da doğal olarak özen gösterir ve değer verirsiniz.
Sürekli yeni şeylerin
peşinde koşanlar dünyevi arzularının esiri olurlar.
*****
Tapınaklarda
kullanılan ve sizin de evinize misafir kabul ederken deneyebileceğiniz bir
diğer koku giderici de girişe ya da tuvalete koyabileceğiniz kurumuş yeşil çay
ve kahvedir.
******
Koku gidermenin
ardındaki temel prensip, eski havanın yenisiyle değiştirilmesidir. Her zaman
evdeki hava akışını iyileştirmenin yollarını arayın ve havayla bütünleşin.
Kendinize içinde bulunduğunuz anı hissetme izni verin. B u fikri uygulamaya
koyarsanız sadece kalben temizlenip yenilenmekle kalmazsınız, gerginliğiniz de azalır.
(tütsü)
*****
Küf canlı bir
organizma olduğu için kendine yaşayacak iyi bir yer bulunca oraya yerleşir.
Küfün özellikle sevdiği yerler çok az güneş ve hava alan bol nemli alanlardır.
Bir odanın küf tutması kalbin küf tutmasına denk gelir. Oda da gereksiz
eşyaları saklamamalı ve gereksiz nesneler bulundurmamalısınız. Evinizi düzenli
tutun ve her şeyi yerine kaldırmadan önce iyice kuruttuğunuzdan emin olun.
Islak alanlarda bırakacağınız şeyler konusunda özellikle seçici davranın; işin
sırrı nemi tamamen ortadan kaldırmaktır. Pencerelerdeki bütün nemi giderirseniz
küf oluşmaz. Küf tutan odalar ne bedene ne de kalbe iyi gelir. Rutubeti giderin
ve evinizi her zaman temiz tutun.
*****
Cam şeffaflığın ve
bağımsız olmanın sembolüdür. Pencereleri bulanık ya da tozluysa zihninizde
bulanır.
*****
Pencerelerinizi
evinizin nefes alma yolu olarak düşünün. Sineklikleriniz kirden tıkanmışsa hava
akımı yavaşlar ve eviniz nefes alamamaya başlar. Sinekliklerinizi iyi
temizleyerek içeri ve dışarı arasında sağlıklı hava akışını koruyun.
*****
Bir insanın bahçede
gördükleri, kalbindekilerin bir yansımasıdır.
*****
Dışarı çıkın ve
doğayla iç içe olun.İşe sabah başlayın, öğleden sonra dinlenin akşam işe
kaldığınız yerden devam edin.
*****
Yabani otlar için
ilaç kullanmaktan kaçınınız. Çünkü bu tür ilaçlar solucan ve köstebek gibi
küçük canlılara da zarar verebilir ve toprağın kalitesini olumsuz
etkileyebilir.
*****
Doğayla bütünleşmek
zihinlerimize zenginlik katar.
******
Misafirperverlik
temizlikle başlar. Misafirleriniz gelmeden önce dışarıdaki sandalyelerinizi,
masalarınızı, korkulukları ve misafirinizin ziyaret sırasında dokunabileceği
bütün yüzeyleri güzelce sildiğinizden emin olun. Ayrıca örümcek ağı gibi şeyler
için etrafı iyice gözden geçirmeyi unutmayın.
*****
Yüzünüzü yıkamanın
size sunabileceği güzellikleri hafife almayın.
*****
Tapınakların genelde
ana binaya uzanan ve sando adı verilen uzun bir yürüyüş yolu vardır. Normalde
evlerde sando olmasada evinizin önündeki yürüyüş yolu da aynı şeyi temsil eder.
Her geçişinizde o yolda durup bir nefes almayı ve içinizin minnetle dolmasına
izin vermeyi deneyin.
*****
Dişlerinizi
fırçalamak başkalarıyla ana iletişim kanalınızı temiz tutmanın bir yoludur.
*****
Temizlik, inançlı bir
yaşamın gereğidir ve temiz bir nefes barındıran temiz bir ağız da buna
dahildir.
*****
Yüzde 80 doyduğunuzda
durmayı hedefleyin. H er lokmanın tadını çıkarırsanız daha erken doyduğunuzu ve
tatmin olduğunuzu fark edebilirsiniz. Bunu yapmayı öğrenirseniz bir daha asla
aşırı yemezsiniz. .
*****
Keşişler saçlarını
dörtle ve dokuzla biten günlerde tıraş eder.
*****
Temizliğin amacı
kalbinizdeki ve ruhunuzdaki kiri gidermektir. Bahar temizliği zihninizi yıl
boyunca birikmiş bütün kirden arındırmanın bir yoludur.
