Ia Genberg, kendi memleketi İsveç’te August ve Aftenbladet ödüllerine layık görülen Detaylar romanıyla, uluslararası arenada da Booker ve Dublin edebiyat ödüllerine aday gösterilerek, Avrupa edebiyatının son yıllardaki parlayan yıldızı hâline geldi. Genberg insan ilişkilerinin detaylarını, bir zamanlar yaşanmış ama zihnin kıvrımlarında kalmış biçimleriyle, hafızasının ateşlendiği anlardan yola çıkarak aktarıyor.
Detaylar’da anlatıcının uzandığı geçmiş, bir Paul Auster romanının sayfalarından fırlamışçasına bir sıtma hararetiyle ortaya çıkıyor: Seksenlerin Stockholm’ünde, psikolojinin henüz gençlerin pervasızlıklarının adlarını koymadığı dönemde ev arkadaşlarının, dostların, sevgililerin, hayatı etkileyip belirleyen ama sonradan kaybolanların peşine düşülüyor. Dört etkileyici adımda günümüz insanının profili çiziliyor.
Biz böyle yaşadık… Yalın ve dürüst anlatımıyla, bir kuşağın hemen hemen tüm dünyada yaşadıklarına da dokunan, insana unuttuklarını kâh gülümseterek kâh ürperterek hatırlatan, bir kadının gözünden bizim kayıp zamanımız.
“Mucizevi türden bir roman.” –HERNAN DIAZ
“O kadar güzel ki tekrar okuyabilmek için cümlelerin altını çizip duruyorum.” –MARK HADDON
“Kaybolanın kayıp kaldığı bir zamanı özlemle hatırlıyor.” –THE TIMES
KİTAP HAKKINDAKİ DÜŞÜNCEM;
Ben pek fazla kitaba dahil olamadım...
Ama altını çizdiklerim çok güzel ve doğrular...
KİTAPTAN ALINTILAR;
Beni tam anlamıyla içine çeken kitapları okumayı tercih ediyordum.
*****
Ölümümüzün nasıl olacağını seçemediğimiz gibi, bitmiş bir ilişkinin nasıl bir yola gireceğini de seçemiyoruz.
*****
Kötüleyici sözler söylemek aklımın ucundan bile geçmiyor, çünkü dedikodu beni de aşağı çeker.
*****
Yeni bir aşkın insanı iki gün içinde dünyanın diğer ucuna götürebileceği
*****
Birinin gitmesine izin vermek, kelimenin tan anlamıyla onu kaybetmekle eşdeğerdi.
*****
Güven ruhumuzda hissetmediğiniz sürece sadece bir kelimeden ibarettir. Fakat bir kez oluşup da bedende kök salmaya başladığındaysa harmanlanarak başka adlar alır.
*****
Hayatlarımızın içinde pek çok hayat yaşıyoruz; insanların gelip gittiği, arkadaşların kaybolduğu, çocukların büyüdüğü parça parça hayatlar ve ben, hangi hayatımın diğerlerini çerçevelediğini asla bilemiyorum. Fakat ne zaman ateşim çıksa ya da aşık olsam, hiçbir karışıklık kalmıyor, " benliğim" geri çekilip yerini isimsiz bir mutluluğa bırakıyor; detaylar korunup birbirinden ayrılmadan, yan yana sıralanan net bir bütüne dönüşüyor. Sonrasında ise bu şekilde anlatılabilir; yüzümün önünden rasgele geçip giden insanlarla. "Başlangıç" ve "son" yok, kronoloji yok, sadece anlar ve anların içinde olup bitenler var.
*****
Babam hiçbir ruh halini ertesi güne taşımazdı, her sabah yeni bir başlangıçtı.
*****
Derinlere inmek, kontrolün kaybedilmesini de beraberinde getirir; zamanın ve mekanın daimi denetiminden vazgeçerek, kişinin kendinin veya bir başkasının içine yahut hayatın pek çok çatlak ve yarıklarından birine bodoslama dalmayı gerektirir.
*****
Hayatlarımızın içinde pek çok hayat yaşıyoruz; insanların gelip gittiği, arkadaşların kaybolduğu, çocukların büyüdüğü parça parça hayatlar ve ben, hangi hayatımın diğerlerini çerçevelediğini asla bilemiyorum. Fakat ne zaman ateşim çıksa ya da âşık olsam, hiçbir karışıklık kalmıyor, “benliğim” geri çekilip yerini isimsiz bir mutluluğa bırakıyor; detaylar korunup birbirinden ayrılmadan, yan yana sıralanan net bir bütüne dönüşüyor. Sonrasında ise bu durumu hep bir lütuf olarak hatırlıyorum. Belki de her şey bu şekilde anlatılabilir; yüzümün önünden rasgele geçip giden insanlarla. "Başlangıç" ve "son" yok, kronoloji yok, sadece anlar ve o anların içinde olup bitenler var.
*****
Dünyanın her zaman işler kontrolden çıkmasın diye kontrol edilmesi gereken bir yönü vardı ve sanırım kaygıdan mustarip tüm insanların felaketi de aslında şu: İnsan varlığının doğası gereği kontrol edilemez oluşu.
*****
"Bazı insanlar böyledir," dedi, "hayatımızdan ışık hızında geçip giderler."
*****
İşte hayatta olmanın en derin hissi burada yatıyor, bir başkasına dikkatlice bakmakta.
*****
Ateşliyken okumak piyango oynamak gibidir, metnin içeriği ya buharlaşıp kaybolur ya da kontrolsüz vücut ısısının kazara açtığı çatlakların derinlerine nüfuz eder.
*****
“…bilerek ya da bilmeyerek onların benim bir parçam olmasına izin verdim. Galiba yaşadığımız ilişkilerin özü de bu, tam da bu nedenle, bir anlamda, hiç sonlanmıyorlar.”
*****
Her ilişki aniden bitebilir, bu doğal bir risktir
*****
Kendisini kestiğini hiç görmedim ama onda birkaç yara ve iz rastladığım oldu. Psikologlarından biri buna, “kaygıyı azaltma” diyordu; ruhun, deri yoluyla kendini boşalttı bir hava boşluğu.
*****
Uyum sağlama ve sürtüşmelerde kaçınma çabası, kişisel bir karakterde oluşması gereken irade, cesaret ve sağlam bir duruş gibi özellikleri yok ediyordu.
*****
KİTAPTA BAHSİ GEÇEN FİLM;
Vahşi Duygular Yönetmen David LYNCH
Bergman - Fanny ve Alexander
Todd Solondz - Mutluluk
KİTAPTA BAHSİ GEÇEN KİTAPLAR;
Klas ÖSTERGREN - Plaster ve Gece Yarısı Çocukları
Krista Lung - Köpek Saati
Sonja Akesson - Ev İçi Barış
Ilse Sand- Sevmeye Kendinden Başla
Sven Lindqvist - Bir Aşığın Günlüğü
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder