OKUDUKLARIM 32 BENSON CİNAYETİ

 

 

 

"Sanat ve suç arasında biraz fark var," diye öne sürdü Markham. "Psikolojik olarak eski dostum, hiç fark yok," diye düzeltti. Vance. "Suç, bir sanat eserinin tüm temel esaslarını barındırır; yaklaşım, anlayış, teknik, hayal gücü, uğraşı, yöntem ve düzen. Dahası, suç, yolu, bakış açısı ve genel doğası bakımından en az sanat eserleri kadar çeşitlilik gösterir. İyi planlanmış bir suç, örneğin, bir bireyin, bir tablonunki kadar doğrudan dışavurumudur ve içinde büyük bir keşif olasılığı yatar. Uzman bir estet, bir resmi nasıl analiz edip kimin yaptığını söyleyebiliyorsa, uzman bir psikolog aynı şekilde bir suçu kimin işlediğini, kişiyle tanışıklığı varsa, analiz edip söyleyebilir veya neredeyse matematiksel bir kesinlikle suçlunun doğasını ve karakterini tarif edebilir. İşte sevgili Markham, insanın suçluluğunu belirlemenin tek kesin ve kaçınılmaz yolu budur. Diğerleri yalnızca varsayımdır; bilime aykırı, güvenilmez ve riskli." Van Dine'ın yapıtları hiçbir psikolojik ve toplumsal etkene yer vermeyen geleneksel İngiliz okuluyla; bu öğeleri göz önüne alan Amerikan okulunun bir sentezidir; ancak S.S.Van Dine romanlarında ilginç husus insanüstü bir varlık olan dedektifin nitelikleridir. S.S. Van Dine'ın kişisel kanımızca talihsizliği edebiyat eleştirmenliğindeki seçmeci yaklaşımından bir türlü kurtulamamasıdır; bunun sonucu polisiye romana yüksek kültür düzeyini yansıtmaya çalışır, işi dipnotlar koymaya kadar götürür; edebi örnekler ve Latince yazılmış vecizeler kullanır. -Erol Üyepazarcı- Benson Cinayeti, dünya edebiyatının, allame dedektif Philo Vance'la tanıştığı ilk roman. Kışkırtıcı kurgusu, entelektüel çıkarımları ve edebi niteliğiyle okurları şaşırtmaya hazır. S.S.Van Dine, dünya polisiye edebiyatının dâhi yazarlarından biri olacağının sinyallerini daha ilk romanından veriyor... (Tanıtım Bülteninden)

 

KİTAPTAN ALINTILAR;

Hiçbir suçlu tüm olası riskleri görebilecek kadar kurnaz değildir. En önemsiz olay bile, öncesi ve sonrasında gelişen diğer olaylarla öylesi girintili çıkıntılı, yakından ilintilidir ki, ne kadar uzun ve dikkatli planlamış olursa olsun, bir suçlunun hazırlıklarında, sonunda onu ele verecek bir şeyleri yarım bıraktığı bilinen bir gerçektir.

*****

Çözülen tüm suçlar aptal insanlar tarafından planlanmıştır. Bu nedenle, ne zamanki ortalama zekalı bir adam suç işlemeye karar verirse, bunu ufak bir güçlükle başarır ve delillere karşı dokunulmazlığın kesin teminatıyla sağlamlaştırır.

*****

Fark edilmemiş suçlar, genelde kötü talihten kaynaklanır, üstün suçlu zekasından değil.

*****

Kötü talih, yetersizliğin ancak savunmacı ve kendini teselli edici bir eş anlamlısı olabilir. Maharetli ve zeki bir adamı kötü şans yıldıramaz. Faili meçhul suçlar dipedüz, akıllıca planlanmış ve hayata geçirilmiş suçlardır.

*****

Bir itiraf, korkunun ya da tehdidin ya da menfaatin ya da ana yüreğinin ya da mertliğin ya da psikanalistlerin aşağılık duygusu dediği şeyin ya da deliliğin ya da yanlış bir görev anlayışının ya da sapkın bir bencilliğin ya da katkısız bir kibrin ya da diğer yüzlerce sebebin sonucu olabilir. İtiraflar en aldatıcı ve güvenilmez delil şeklidir. Başka delillerle doğrulanmadığı sürece, saçma ve bilime aykırı kanunlar bile onları boşa çıkarır.

*****

Gerçek ancak suçun psikolojik etkenlerinin analizi ve bunun bireye uygulanmasıyla öğrenilebilir. Gerçek deliller yalnızca psikolojiktir, maddesel değil.

*****

Her insani davranış, birinin kişiliğinin doğrudan ifadesidir ve onun doğasının kaçınılmaz izini taşır.

*****

İki farklı surat nasıl tamamen aynı değilse, iki mizaç da tamamen aynı olamaz; kişiliğimizi oluşturan unsurların düzeni, her bireyde değişiklik gösterir.

******

Uyumak bir ağrı kesicidir, uyarıcı değil.

*****

İnsanlardan kaynaklanan gizem yoktur, sadece sorunlar vardır. Ve insanlardan kaynaklanan herhangi bir sorun, bir başka insan tarafından çözülebilir. Sadece insan aklıyla ilgili bilgiye sahip olmak ve bu bilginin insan davranışlarına nasıl uygulanacağını bilmek gerekir.

*****

Bu dünyada her amacın bir zamanı vardır.

*****