OKUDUM 2022/82 GENÇ WERTHER'İN ACILARI

 

 

 

Evrensel boyutlara ulaşmış ünüyle bugün dünya edebiyatının en büyük yazarlarından biri sayılan Goethe, henüz yirmi beş yaşındayken yazdığı Genç Werther'in Acıları'nda, kısa bir süre önce Charlotte adlı genç bir kadınla yaşadığı mutsuz ilişkiden yola çıkmıştı. Edebiyat dünyasına, karşılıksız aşkıyla intihara sürüklenen "Romantik kahraman"ı armağan eden bu büyüleyici mektup-roman, şiirselliği ve yaşama tutkulu bakışıyla okuyucuları mıknatıs gibi kendine çekmişti. Almanya'da bütün gençliği etkisi altına alan romanın, birçok intihara neden olduğu, Werther'in giydiği mavi frak, sarı yelek ve çizmelerin döneminde moda yarattığı, Napoléon'un bile kitabı sürekli yanında taşıdığı söylenir. Son derece duyarlı ve tutkulu bir genç ressam olan Werther'in, düşsel dostu Wilhelm'e yazdığı mektuplardan oluşan Genç Werther'in Acıları, edebiyatta akılcılığın yerini alan duygusallığın bir başyapıtıdır.

 

KİTAP HAKKINDAKİ DÜŞÜNCELERİM;

 

Günlük şekilde ilerleyen bir kitap. Platonik bir aşığın tüm dünyasıyla yaşadığı psikolojik sorularını anlatan psikanaliz şeklinde yazılmış bir aşk romanı.  

 

KİTAPTAN ALINTILAR;

 

İnsanın yüreği ne tuhaf.

******

İnsan ne ki kendinden yakınabilsin?

*****

Yanlış anlamalar ve üşengeçlikler dünyada belki de hile ve kötülükten daha fazla karışıklığa neden oluyor.

******

Sevmek insancadır.

*****

Saatlerinizi paylaştırın, bir bölümünü çalışmaya, dinlenme saatlerinizi de sevdiğiniz kıza ayırın.

******

İnsanlar, özellikle hayatlarının baharında sevincin her türlüsüne en açık olan genç insanlar ömürlerinin birkaç güzel gününü birbirlerine surat asmakla mahvediyor ve bu savurganlıklarının telafi edilemeyeceğini çok geç anlıyor.

******

Biz insanlar, sıklıkla iyi günlerin azlığından, kötü günlerinse çokluğundan şikayet ederiz, bana öyle geliyor ki bunda pek haklı değiliz. Tanrı'nın bize her gün hazırladığı iyi şeylerden zevk almak için, daima açık kalpli olsaydık, o zaman başımıza kötü bir şey geldiğinde, buna dayanacak yeterince gücümüz olurdu.

******

Kendini iyi hissetmeyen biri hiç hiçbir şeyden keyif alamaz.

******

 Kalplerimizin bize zaman zaman bağışladığı azıcık keyfi de birbirimizden çalmamız mı gerek?

******

Dünyanın hiçbir armağanı, hiçbir lütfu, bir zalimin kıskanç huzursuzluğunun bozduğu zevk anının yerini tutmaz.

******

Ama dünyada her kapı dalavereye çıkıyor, kendi tutkusu, ihtiyacı olmaksızın başkalarının isteğiyle para, şan, şöhret ya da başka bir şey için çalışan insan budalanın biridir.

******

Yalnız bir tek şey var, azizim; dünyada 'öyle yada byle'ye göre yapılan şeyler çok seyrektir; duygular ve davranış biçimleri bir gargaburunla yassıburun arasındaki fark kadar çeşitlidir.

*****

Kalbimizi ancak kendimiz mutlu ederiz.

*****

Hangi nedenle olursa olsun, belli davranışlar kötüdür.

******

Çünkü tutkularına kapılan bir insan, kendini tamamen kaybeder, sarhoş, çılgın olarak görülür.

*****

İnsan doğasının sınırları vardır, sevince, kedere, acıya belli bir dereceye kadar dayanabilir, bu ölçüyü aşarsa mahvolur. Birinin zayıf ya da güçlü olması değil, ister bedensel ister ruhsal olsun, acısının ölçüsüne dayanıp dayanamayacağıdır.

******

Doğa, dolambaçlı ve çelişkili güçlerin labirentinden çıkış yolu bulamaz ve insan ölmek zorunda kalır.

******

İnsan insandır, tutkular şiddetlenip insanlığın sınırları onu sıkıştırdığında, kalmış olan  birazcık aklı çok az işe yarar ya da hiç yaramaz.

******

Kuşkusuz, her şeyi kendimizle, kendimizi de her şeyle kıyaslayan bir yapımız olduğu için, mutluluk da sefalet de tutunduğumuz şeylerdedir, bu noktada yalnızlıktan daha tehlikelisi yok.

******

Dünyada yüce bir ruhun sana kendini açması kadar sıcak ve gerçek bir haz yoktur.

******

İnsanın üzerinde keyif çatması için bir parça toprağa, altında dinlenmek içinse daha azına ihtiyacı var.

******

Bütün insanlar umutlarında hayal kırıklığına uğruyor, beklentilerinde aldatılıyor.

*****

Ah, insan öyle fani ki, kendi varlığından en emin olduğu yerde, mevcudiyetinin tek bir gerçek iz bıraktığı yerde, sevdiklerinin hatıralarında, ruhlarında bile sönüp kaybolmak zorunda, hem de çabucak!

*****

Dokunmak insanlığın en doğal güdüsü.

******

Dine saygılıyım.

******

 Bu dünyada birinin diğerini anlaması o kadar kolay bir şey değil.

******

Sabahları uyanıp parıldayan güneşi gördüğümde, "Al işte, yine cenneti andıran bir gün ve yine insanlar bunu mahvedecekler" diye düşünmekten kendimi alıkoyamıyorum.

*****

Nazik genç adam! Sevmek insanca bir şey, ancak insanca sevmeyi bilmek lazım!

******

"En üzüldüğüm şey, gençlerin en güzel vakitlerini aptalca dertlerle geçirmekten yaşamaya fırsat bulamamalarıdır."

******

 İki ömrüm olsun isterdim; biri yaşamak, diğeri okumak için.

******

Anın tadını çıkaracağım, geçmiş benim için geçmişte kalacak.

******