OKUDUKLARIM 2023/93 ATATÜRK'ÜN NOT DEFTERLERİ

 

 

 

Avrupa kültür ve uygarlığına temel oluşturmuş ve dünyanın kurumsallaşmış en uzun ömürlü imparatorluğu sayılan Roma'nın, cumhuriyet döneminde en yetkili devlet adamı sayılan çift konsülleri, görev sürelerinin bitiminde, uygulamalarından dolayı görevden çekildikten sonra, görevsel sorumluluk nedeniyle, bir bakıma hesap vermek zorundaydılar. Türk kültür ve uygarlığına temel oluşturmuş ve Türklük tarihinde kurumsallaşmaya olanak hazırlayan Göktürk Kağanları, hatta daha öncekiler de bir yerde Kurultay'a hesap vermek zorundaydılar. O günlerden bu yana, gerçek devlet adamları, resmen olmasa bile uygulamalarının hesabını meclislere değil de kendi halklarının yararına, dönemiyle ilgili yazılı eser bırakarak, bu geleneği dolaylı biçimde sürdüregelmişlerdir. Sezar'ın "Galya Savaşları"; Bilge ve Kültigin Kağanların, çağlara kafa tutan taşlara kazıttırarak, gelecek kuşaklara bıraktıkları "Orhun Abideleri"nden; Hitler'in "Kavgam"ına ve büyük Önder Atatürk'ün "Nutuk" adlı büyük eserine kadar uzanan tarihi süreçlemeden de anlaşılacağı gibi, bu tutum bir bakıma ulusa hesap verme, yol gösterme, ışık tutma ve ulusunun devamlılığına katkıyla, inanç vermedir. Bu eserlerde nerelerden nerelere gelindiği, nelerin yapıldığı veya bir başka deyişle nelerin yapılamadığı ve nelerin yapılması gerektiği anlatılmaktadır. Önderler bu eserleriyle, karizmalarının onlara verdiği yetenekleri sergilemekten, onlarla övünmekten çok, eserlerinin devamlılığını sağlamanın, onları ölümsüzleştirmenin yol ve yöntemlerini açıklayarak böylece gelecek kuşaklara birer belge bırakmayı amaçlamışlardır. Elbetteki bir lider sadece bu tür eserle değerlendirilip yaşatılamaz. Bu baş eserlerinin yanında, bu eserlerin oluşumunu sağlayan, baş eserlerin birikimlerine temel oluşturmuş, ayrıca lider veya önderlerin bir başka yüzünü, yaşamını ve davranışlarını yansıtan, özel defter, not, hatırat, broşür ve benzeri eserleri vardır.

KİTAP HAKKINDAKİ DÜŞÜNCELERİM

Atatürkün not defterleri hakkinda bilgiler verirken tarihi olaylarida anlatildigi guzel kitap.

 

KİTAPTAN ALINTILAR;

 

Bir kimseyi tanımadan O'nu sevmenin olanağı yoktur.

******

Ne yazık k, dünyada mutluluk çok kısa sürer.

******

Sarık saran hafiyelerin din perdesi altındaki ilkaâtı; menfaatten başka bir şey değildir.

ilkaât: Telkinler, söz göndermeler.

******

Tanrı birdir ve büyüktür.

******

Her asker ve komutan kendi çapında işini uygulamada elinden gelen çabayı gösterir, ama bu uygulamayı yazıya dökmek ve belge durumuna getirmek ayrı bir yetenek ve bu bilgiyi defterlere yazdığı askeri konularda fazlası ile görmek olanağı yoktur.

******

Liderlik ve devlet adamlığı özellik ve uygulamaları birbirine çok yakın, aynı zamanda birbiriyle çok ilişkilidir.

En uç noktalara gelmiş kişilerin önce lider, sonra devlet adamı olması gibi, önce devlet adamı olup da sonra lider olanları da vardır.

Atatürk'te bunun ikisi de gözlenmekle beraber, önce lider nosyonun ağır basmakta, bu liderliğinin üzerine devlet adamlığı nosyonunun oturtulduğu gözlenmektedir.

Karizmasının gereği olarak askeri basamakları birer birer, ama hepsini de erken ve önde olarak hızla çıkan Mustafa Kemal, önce askerî; Erzurum ve Sivas Kongreleri ile de devlet adamlığı nosyonunun da kozasını  örmeye, hem de ustaca örmeye başlamıştır.

Nosyon: Bir şey hakkında zihinde oluşan genel fikir, yalın ve genel tasavvur, kavram, mefhum

 

******

Bir insan, her türlü zorluklarlas karşılaştığı anda bile, kendine ve ulusuna güveniyorsa, o zaman lider olur. Bunu Atatürk'ün şu cümlesinden de kanıtlayabiliriz.

éBen binbir müşkil karşısında yıkılacak bir insan olsa idim, büyük işlerin rehberliğinde, milletim beni yalnız ve yaya bırakırdı. Milletimin hüsniyetine daima minnettarım.

******

19 Mayıs 1926 

Benim naçiz vücudum bir gün elbet toprak olacaktır, fakat Türkiye Cumhuriyeti ilelebet yaşayacaktır.

******

En başta biraz feragat sahibi olmak lazımdır. Şunun bunun pöhpöhünden kuvvet almaya tenezzül etmeyiniz. Büyüklük odur ki, hiç kimseye eğilmeyeceksin, hiç kimseyi aldatmayacaksın, memleket için hakiki mefkure ne ise onu görerek, o hedefe yürüyeceksin. Önüne sayısız engeller yığacaklardır. Kimseden yardım gelmeyeceğine inanarak bu engelleri aşacaksın. Ondan sonra sana büyüksün derlerse, bunu diyenlere güleceksin.

*******

Çok yönlü ve karekteristik özelliklerinden biri de, çevresi ve kadrosu ile sürekli görüşüp, karara ondan sonra varma, yani " meşveret"e önem vermesidir.

 

Meşveret: Danışma

******