OKUDUKLARIM 2023/83 KIRK GÜZELLER ÇEŞMESİ

 

 

 

Sen burada, bugün artık kaybettiğimiz değerlerimizle ilgili (nezaket, hayâ, tevekkül, merhamet, sabır, tefekkür, sadakat, dua, kanaat, gözyaşı vs.) kırk öğüt bulacak ve bunları şiirsel ilhamlarla okuyacaksın. Belki yazının içindeki öğüdü alacak, kıssadan hisse damıtacak, belki de unutuvereceksin. Ama ben sevgili okuyucu, bu yazıları, Efendim, "Her kim benim hadislerimden kırk tanesini belleyip başkalarına da öğretirse, kıyamet gününde Allah onu bilginler ve fakihler arasında diriltsin!" buyurduğu için yazdım. İsterim ki, sen de öyle okuyasın ve zihninde birkaç gün gezdiresin. Hem kim bilir, bugün dün olduğunda, belki de seninle ikimiz, O'nun meclisinde buluşur, bunları yeniden söyleşiriz.

 

KİTAP HAKKINDAKİ DÜŞÜNCELERİM;

 

40 Hadisin deneme tarzı yazılmış, anlatımı ağır ama şiirsel olarak güzel bir kitaptı.

 

KİTAPTAN ALINTILAR;

İnsanlara teşekkür etmeyen, Allah'a da şükretmez.

******

Kişideki bir nezaket noksanı öncelikle kendisine zarar verir; ama toplumdaki nezaketsizlik dünyanın bediî direğini sarsar gitgide; güzelliğin ve iyiliğin koordinatlarını karalar. Nezaket noksanı bir teşekkür noksanıdır bu yüzden.

Nezaket bir gülümseyiş, nezaket bir bakış, nezaket bir merhabadır; nezaket tam çağında bir gönül alma, ta yürekten bir teşekkürdür çünki.

Nezaket bir insaniyettir. O halde biraz daha nezaket, biraz daha.

********

İnsan nefsi (peşinde) zorbalar arasında yazılana kadar sürüklenir.

*******

Tehlikeyi doğrulukta görseniz de doğruluğu araştırınız, zira kurtuluş ancak ondadır.

*******

Doğruluk.... İzafi bir kavram. Birinde ideal bir fikir iken, diğerine zindan. Rafine zihinler hep doğrunun peşinde; ama uğruna insanlar kurban.... Batıl.... Aldatıcı bir kavram. Bana gerçeklikse sana hayal Uzak enlemlerde yaşanmış bir güneş tutulması.... Bir dakikası bile herkesi ışıksız kılmaya meyal.

*******

Hayâ imandan bir şubedir. Hayâsı olmayan kimsenin imanı da yoktur (=imanı olgunlaşmamıştır)

*******

Tefekkür gibi bir ibadet yoktur.

*******

Tefekkür ki düşüncenin asaleti, çağın şuurudur.

*******

Allah'a tevekkül edenin yaveri Hak'tır

Nâşâd gönül bir gün olur şâd olacaktır.

Ziya paşa

*******

Sizler, Allah'a gereği gibi tevekkül etseydiniz, (sabahleyin) aç olarak gidip (akşam) tok olarak dönen kuşu rızıklandırdığı gibi, elbette sizi de rızıklandırırdı.

*******

Yemenimin nakışları 

Çıkamam yokuşları

O yâre selam edin

Yedi dağın kuşları

*******

Yaptığınız zaman birbirinizi seveceğiniz bir şey söyleyeyim mi: Aranızda selamı yayınız.

*******

Kutadgu Bilig, "Selamı veren eman verir, selamı alan selamette olur" der ve " Garibe bir selam, bir altın yerine geçer"

******

Âşık Yunus bir söz eder, işidenler şad olası:

Biz dünyadan gider olduk, kalanlara selam olsun

Bizim için hayır dua kılanlara selam olsun

Ecel büke belimizi, söyletmeye dilimizi

Hasta iken halimizi soranlara selam olsun

******

Selâmı yaymak sevginin sebebi.... Karşılıklı sevgi yaygınlaşmadan kâmil insan da yok, yetkin toplum da. Selâm yoksa işitme yok, selâm yoksa kımıldama yok.

*******

Kutlu elçiye selam olsun; veren dil, alan dilden üstündür.

*******

Elbet sefil olursa kadın, alçalır beşer

Tevfik Fikret

*******

İmanca en mükemmeliniz, ahlakça en güzelinizdir. En hayırlınız, kadınlara karşı iyi davrananızdır.

*******

Oruç kalkandır.

*******

Her iyi olan şey sadakadır. Kardeşini güler yüzle karşılaman ve kendi kovandan kardeşinin kovasına boşaltman iyi olan şeylerdendir.

******

İyilik! Sen bastığı yerde çiçekler büyüten kutlu dost!

İyilik! Sen, yanağında bulutlar terleyen dilara!

İyilik! Sen, hüsn ü anının peşinde savrulup gittiğimiz nur-ı dide!

*******

Allah Teala size iki bayrama bedel daha hayırlılarını, ramazan ve kurban bayramlarını tahsis etmiştir.

********

Bir defasında Nebi(sav) toprak ve kum üzerine değnek ile bir kare çizdi. Sonra bu karenin merkezinden başlayıp dışarıya doğru uzanan düz bir çizgi çekti. Çizginin kare dışında kalan kısmına birkısım çentikler koydu ve sonra Rasul-i Ekrem bu çizgiler üzerinde şöyle buyurdu:

Şu (karenin ortasından başlayıp dışarıya uzanan) çizgi insandır. Bu kare de onun ecelidir, her yanından onu kuşatmıştır. (Bu çizginin) kare dışında kalan kısmı da insanın emelidir. Bu (emel çizgisi üzerindeki) çentikler de insana gelen afetler ve musibetlerdir. İmdi, insana şu afet (oku) şaşırır (da dokunmazsa) öbür afet oku isabet eder. O da şaşırırsa en son ecel (onu) yakalar.

********

Salih bir kişi (veya saliha bir kadın) tarafından görülen güzel rüya, nübüvvetin kırkaltı cüzünden bir cüzüdür.

******

Bu ten candan geçmeden gülüm, bu dünyadan göçmeden, gel seninle bir rüya görelim.

*******

Dua da bir ibadettir.

*******

Duası olmayanın ola mı umudu; duaya durmayanın kala mı sûdu? Duadan ayrılsa kul mu kalır, insan mı kalır; duadan özge eylül mü kalır, nisan mı kalır?

*******

Her müslüman sadaka vermelidir. Denildi ki:

Ya bulamazsa?

Elleriyle çalışır, hem kendine bakar, sadaka verir.

Ya (çalışmaya) gücü yetmiyorsa?

Yardıma muhtaç olan mazlumun yardımına koşar

Ya (buna da gücü yetmiyorsa?

İyilik yahut hayır ile emreder.

*******

Bilgi ve acı birlikte öğrenilir.

*******

Yakın bir istikbalde birtakım fitneler olacaktır. Fitne zamanında (onakarışmayıp) oturan kişi, (karışmak üzere) ayakta durandan hayırlıdır. O hengamede ayakta duran da (fitneyi hazırlamaya ) gidenden hayırlıdır. Bu yolda yürüyen de bilfiil fesada çalışandan hayırlıdır.

*******

Sezam!

Biliyorsun, söylemesek bağrımız, söylesek dudaklarımız kanar.

******

Müminleri Allah'tan ziyade fenalıklardan koruyan kimse yoktur. Müminlerin en büyük hamisi olduğu için Allah Teala açık, kapalı bütün fuhşiyatı haram kılmıştır.

******

Fuhşiyat!.... Yüreğinde dilsiz acıları dalgalarca büyüten yiğitlerin deryaya düşürdükleri gümüş aynadır, paslı ve soğuk.....

*******

Arayı arayı bulsam izini

İzinin tozuna sürsem yüzümü

Sen ve ben, ve biz hepimiz

Bugün hangi gün, yıllardan kaçtayız!?

*******

Hiç tarih okur muydun diyojen?

Hayır Alpaslan, okumam

Onun için sen mağlupsun şimdi, ben galip

*******

Kim bir müminin tarihini yazarsa sanki ona hayat vermiş gibidir.

*******

En güzel insanları alıp götürmüşse tarihler, kalbi buruk anılarda şafaklar sökmez elbet.....

Bir yüzü kararırken dünyanın, gülümseyen bir çiçek açar hep öbür yüzünde.

*******

Çocuklarınıza ikramda bulunun; (yani) onları güzel terbiye edin.

*******

Biyolojik savaşlarda ölmez bir çocuk, asıl sevgisiz kalınca ölür. Ve "Git başımdan Çocuk!"tan sonra binip giderler uçan halılarına çocuklar.

********

Hastayım, yalnızım, seni yanımda

Sanıp da bahtiyar ölmek isterim.

Rıza Tevfik

*******

Bir hastayı ziyaret eden kimse, ziyareti süresince, cennetin meyvelerini dermeye devam eder.

*******

Bir hastaya vardın ise, bir içim su verdin ise

Yarın anda karşı gele, hak şarabın içmiş gibi.

*******

Bir yiğit sıladan gitmeli olsa

Acısı yüreğinden gitmez sılanın

Karacaoğlan

*******

Sıla-i rahim ömrü uzatır.

*******

Sılaya bir kuş uçmazsa gardaş, yılda bir olsun bir kuş uçmazsa sılaya, içinde elem, gözünde nem var demektir bir yiğidin ve gardaş, duvarı nem, yiğidi gam öldürür.

******

Sıla ki rahimdir; anadır, babadır, kardeştir.....

Sıla ki râhimdir; rahmeti ruhlara eştir.....

Kervancıbaşı! çal davulunu

Ağlama gardaş, alnın kırışır; ve gülmek sana en ziyade sılada yaraşır.

*******

Hediyeleşiniz; zira o, sevgiyi ikiye katlar ve iç sıkıntısını giderir.

*******

Yılda bir kurban keserler hak-ı alem yad içün

Ben senin saat-be-saat dem-be-dem kurbanınam

Fuzuli

*******

Kim ki kurban kesmeğe malı, kudreti müsait olur da kurban kesmezse o kimse bizim namazgahımıza sakın yaklaşmasın.

********

Bazen ölüm bile bir hediyedir kıymet bilene....

*******

Neylersin ölüm herkesin başında

Uyudun uyanmadın olacak

Cahit sıtkı

*******

Öğüt verici (vaiz) olarak ölüm yeter.

*******

Ölümden ne korkarsın

Korkma ebedi varsın

********

Sen ölmekten değil, yaşayamamaktan kork dostum ve azrail elma derse çık git hayattan, ardına hiç bakmadan.

*******

Allah hüzünlü kalbi sever.

********

Hüzün ki kalpte başlayan bir yanıştır, elbet onu söndürmek için gayrete gelir göz pınarları yağmur yağmur.....

*********

Öğreten ve öğrenen hayırda ortaktırlar.

******

Hepimizin içinde bir öğretmen yaşar, hepimizin içinde bir hürriyet başlar. Ve nerede hasretler ve özlemler sona eriyorsa orada bir öğretmen vardır mutlak. Bütün çiçekler bir öğretmenin yalnız ve çileli mezarında açar, her biri bir öğrenci için ötelere selam gönderir. Bir harfine kırk yıl köle olmakla çıkılır zamanın yücesine ve uyanılmaz uykulara varmadan yemiş yüklü dallar yeniden düğmeler döker.

*******

Bilirim seni yalan dünyasın

Evliyaları alan dünyasın

Yunus

******

Dünyaya karşı ilgisizlik, kalbi ve bedeni rahatlatır. Dünyaya rağbet ise, üzüntü ve sıkıntıyı arttırır. İşsizlik de kalbi katılaştırır.

*******

Günleri sek sek oynayarak geçmenin bedelini umut taşlarından hayali saraylar yaparak ödedik.

*******

Hangi kusur cimrilik kusurundan daha çirkindir.

*******

Cömertlik sahilde her çakıl taşında;  cimrilik yürekte bir çıban başında....

Elde gerek cömertlik, yürekte gerek; cimrilik dilde gerek, şehvette gerek....

Cömertlik gözden gelir, cimrilik özden; iş görendir bir sahi söz de kıskanan olur elbet sonunda bir köz

Cömert cemali göre dursun; cimri ötelerde de köre dursun.

*******

Kader, beyaz kağıda sütle yazılmış yazı

Elindeyse beyazdan, gel de sıyır beyazı

Necip Fazıl Kısakürek

******

Kadere inanmak üzüntü ve sıkıntıyı giderir.

********

Kader miras olur bazen, devralınır atalardan ve iyiler de kötüler de potasında hayat damıtır durmadan.

******

İçini tersyüz etmedikçe anlayamazsın kaderi çünki; yolculuklarını içine, durağanlıkları dışına yapmadıkça anlayamazsın.

*******

Kader insaniyet kelimesinin içini dolduran erdemler bütünüdür yiğidim, böyle anla sen. İnsaniyet ki çalışmaktır, başarmaktır, paylaşmak ve hoşgörmektir, yardım ve iyiliktir. Kader ancak o vakit baht olur, kader ancak o vakit taht olur.

*******

Senin için kader, yapabildiğindir cancağazım, iyi ve kötü günde elinden geleni yapabildiğindir... Ötesi senden sorulmaz, içini rahat tut!

*******

Kur'an öyle bir zenginliktir ki; artık ondan sonra bir fakirlik ve onun dışında bir zenginlik yoktur.

*******

Aşk derdiyle hoşem el çek ilacımdan tabib

Kılma derman kim helakim zehr-i dermanındadır.

Fuzuli

*******

Aşık olup bunu gizleyen ve bu şekilde ölen şehittir.

*******

Aşk iğnesiyle dikilince bir dikiş, kıyamete kadar sökülmez imiş. Aşk ile insan elbet güneşe benzer; ve aşksız gönül misal_i taşa benzer. Hayatı aşka bölünce hayat çoğalır; bütün hayatları toplasan geriye aşk kalır. Gelip kemiğe dayanınca dünya, hayata atılan kement olur; göz kapaklarındanvurulunca kasırgalar, annelerce deprem, babalarca bent olur. Aşksız bahar dallarını kuru bir ayaz boğar, aşksız rahmini yargılayan bebekler nagehan doğar. Mahrem düşüncelerle perdelenen odalarda ya ezel ya ebed olur; aşk kayıp giderse dünyadan ebed kıyamet olur; sevgisizlik gelir, dünya cehennem olur.

*******

Beni seven cennette benimle beraber olur.

*******

Ashabım yıldızlar gibidir, onların herhangi birisine uyanlar, doğru yolu bulurlar.

*******

Allah güzeldir; güzel(lik)i sever.

*******

Güzellik insana peşin verilmiş cennetti ve sultanlar güzele bakar, gönüller güzele akardı.

******

Allah'tan daha güzel boyası olan kim? (Bakara  138)

******

Ana başta tac imiş

Her derde ilaç imiş

Bir evlat pir olsa da

Anaya muhtaç imiş.

******

Cennet annelerin ayakları altındadır.

*******

Müminlere imdada yetiş merhametinle

Mülhidlere lakin daha çok merhamet eyle.

Mehmet Akif Ersoy

******

İnsanlara merhamet etmeyene Allah da merhamet etmez.

******

Merhamet bir gözyaşıdır, gözyaşı dökende merhamet sicim sicim; merhametini rahmet rahmet dağıtınca Rahman ve Rahim, elbet annenin yavrusuna merhametinden çok ötedir, hem çok kerim!.....

*******

Kötülük üşümeye mahkum olur merhametle yanarken damarda kan; ve merhametsiz insanları lanetle anar zaman.

*******

Kanaat tükenmez bir sermayedir.

******

Kanaat ilmin başı

Fakir onun yoldaşı

Huzur isteyen kişi

Kanaati bulmalı

*******

Az tamah çok ziyan getirir her an

Kanaattir nefse yular demişler

*******

Hiçbir damla yoktur ki o, Allah katında O'nun korkusuyla dökülen göz yaşı damlasından veya Allah yolunda akıtılan kan damlasından daha makbul olsun.

******

Bir gözyaşı, gül mevsiminde güle karşı akarsa aşk olur adı; sevgiyi damıtır en derin yerinden. Suçlardan sonra tenha gecelerde akarsa tevbedir tadı; gönülleri arıtır en kara kirinden. Madem ki gözyaşı bir kutlu demdir, elbette bir erdemdir.

*******

Tohumu eken bilir

Gözyaşı döken bilir

Gül kadrin diken değil

Çileyi çeken bilir

*******

Şiirin hikmetli olanları da mevcuttur.